စိတ်ဆင်းရဲ ကိုယ်ဆင်းရဲတယ်ဆိုတာ
ဗုဒ္ဓဘာသာကို ကိုးကွယ်လို့မဟုတ်ဘူး။

မဆင်းရဲချင်ရင်
ဗုဒ္ဓစကားကို သေချာနားလည်အောင်လုပ်။

ဘဝရဲ့ အရည်အသွေးက
ကိုယ့် စိတ်နဲ့ ခန္ဓာရဲ့အရည်အသွေးပဲ။

ကိုယ့်စိတ်ရဲ့ အရည်အသွေးက
ကိုယ့်စိတ်အပေါ်လွမ်းမိုးနေတဲ့
စေတသိတ် တွေရဲ့ အရည်အသွေးပဲ။
စိတ်က ရေသန့်ဆိုရင်
စေတသိတ်က ဆား၊ သကြား၊ ဆီ
ဒီလို အတူယှဥ်တွဲတဲ့အရာ။

စေတသိတ်ရဲ့ အရည်အသွေးက
နှလုံးသွင်းမှု မနသိကာရ ရဲ့
အရည်အသွေးပဲ။

ဥပမာ
သူတို့က ငါတို့ထက် ပိုတော်နေလို့
အောင်မြင်တာပဲ။
ငါတို့က ရှုံးပြီ။
ဒါဟာ ငါ့ရဲ့ ကျရှုံးမှု ကို ပြသနေတာပဲ။
ဣဿာ (မနာလိုမှု)၊ မာန၊
ဒေါသ ဖြစ်ပြီး
ရလဒ် အနေနဲ့
စိတ်ဓာတ်ကျ၊ ဖိစီးမှုများ၊
အလုပ်ကို အကောင်းဆုံး မလုပ်နိုင်
ပြိုင်ဘက်ကို အနိုင်ယူရေး ကိုပဲ
အဓိကထားပူလောင်နေမယ်။
ဒါက
အယောနိသော မနသိကာရ
ကောင်းစွာ နှလုံးမသွင်းနိုင်လို့။

ဒါမှမဟုတ်
ဒီအောင်မြင်မှုဟာ
သူတို့ရဲ့ ကြိုးစားအားထုတ်မှုနဲ့
စျေးကွက်လိုအပ်ချက် (အကြောင်း) တို့ရဲ့
အကျိုးဆက် (ဝိပါက်) ကြောင့်ဖြစ်တယ်။
ဒီအောင်မြင်မှုဟာလည်း
မမြဲဘူး (အနိစ္စ) ။
ဒီလိုနှလုံးသွင်းတဲ့အခါ ရလဒ်အနေနဲ့
သတိ (Mindfulness)၊
ပညာ (Wisdom of impermanence)၊
မုဒိတာ (သူတို့ရဲ့ အောင်မြင်မှုအပေါ် ဝမ်းသာပေးနိုင်မှု) ဖြစ်ပြီး
စိတ်ငြိမ်သက်ခြင်း၊
ပတ်ဝန်းကျင်ကို ရှင်းရှင်းလင်းလင်း မြင်နိုင်မယ်။
ပြိုင်ဘက်ရဲ့ အောင်မြင်မှုကနေ
သင်ယူစရာ ဘာတွေ ရှိတယ်ဆိုတာကို
အေးအေးဆေးဆေး ပြန်လည်သုံးသပ်ပြီး
မိမိလုပ်ငန်းကို အပြုသဘောနဲ့ ပြန်လည်ပြုပြင်ခြင်း
ဒါတွေလုပ်နိုင်မယ်။
ဒါက ယောနိသော မနသိကာရ
ကောင်းစွာ နှလုံးသွင်းနိုင်တာကြောင့်။

စိတ်ဆင်းရဲ ကိုယ်ဆင်းရဲတယ်ဆိုတာ
ဗုဒ္ဓဘာသာကို ကိုးကွယ်လို့မဟုတ်ဘူး။
ဗုဒ္ဓဘာသာကို တကယ်နားမလည်လို့။
နားမလည်ရင် ကျင့်သုံးလို့မလွယ်ဘူး။

စိတ်ဆင်းရဲ၊ ကိုယ်ဆင်းရဲက
တခဏလွတ်မြောက်တာကို
ဝိက္ခမ္ဘန ပဟာန် လို့ခေါ်ပြီး
ထာဝရလွတ်မြောက်သွားတာကို
နိဗ္ဗာန်လို့ခေါ်တယ်။

Phyo Paing @ Derek