ဥာဏ်ရည်အမျိုးမျိုးရှိတယ်။
ကျောင်းစာတစ်ခုတည်းနဲ့
တော်တယ်၊ မတော်ဘူး
ပြောလို့မရပါဘူး။
Multiple Intelligence (ဗဟုဉာဏ်ရည်)
အကြောင်းနည်းနည်းပြောပြပါရစေ။
Multiple Intelligence (ဗဟုဉာဏ်ရည်) ဆိုတာ
Harvard တက္ကသိုလ်က ပါမောက္ခ
Howard Gardner က တီထွင်ခဲ့တဲ့
သီအိုရီတစ်ခုဖြစ်ပါတယ်။
လူတွေမှာ မတူညီတဲ့ ဉာဏ်ရည်အမျိုးအစားတွေ
ရှိနိုင်တယ်ဆိုတာကို ဖော်ပြထားပါတယ်။
Gardner ရဲ့ သီအိုရီအရ
အဓိက ဉာဏ်ရည်အမျိုးအစား ၈ မျိုး ရှိပါတယ်:
၁။ ဘာသာစကားဆိုင်ရာ ဉာဏ်ရည်
(Linguistic Intelligence)
စကားပြောဆိုခြင်း၊ စာရေးခြင်းမှာ ကျွမ်းကျင်တယ်
ဘာသာစကားတွေကို လွယ်ကူစွာ သင်ယူနိုင်တယ်
၂။ သင်္ချာနဲ့ယုတ္တိဆိုင်ရာ ဉာဏ်ရည်
(Logical-Mathematical Intelligence)
သင်္ချာပုစ္ဆာတွေ၊ ယုတ္တိရှိရှိ တွေးခေါ်မှုတွေမှာ တော်တယ်
စနစ်တကျ စဉ်းစားတတ်တယ်
၃။ အမြင်အာရုံဆိုင်ရာ ဉာဏ်ရည်
(Visual-Spatial Intelligence)
ပုံတွေ၊ ဒီဇိုင်းတွေနဲ့ပတ်သက်ပြီး အမြင်ကောင်းတယ်
မြေပုံတွေ၊ ဂရပ်တွေကို နားလည်လွယ်တယ်
၄။ ခန္ဓာကိုယ်လှုပ်ရှားမှုဆိုင်ရာ ဉာဏ်ရည်
(Bodily-Kinesthetic Intelligence)
ကိုယ်လက်လှုပ်ရှားမှုတွေမှာ ကျွမ်းကျင်တယ်
အားကစား၊ အကတွေမှာ တော်တယ်
၅။ ဂီတဆိုင်ရာ ဉာဏ်ရည် (Musical Intelligence)
တီးဝိုင်း၊ သီချင်းတွေနဲ့ပတ်သက်ပြီး ပါရမီရှိတယ်
အသံ၊ သံစဉ်တွေကို အလွယ်တကူ မှတ်မိတယ်
၆။ လူမှုဆက်ဆံရေးဆိုင်ရာ ဉာဏ်ရည်
(Interpersonal Intelligence)
တခြားသူတွေရဲ့ ခံစားချက်တွေကို နားလည်တယ်
လူတွေနဲ့ ဆက်ဆံရတာ ကျွမ်းကျင်တယ်
၇။ မိမိကိုယ်ကို နားလည်မှုဆိုင်ရာ ဉာဏ်ရည်
(Intrapersonal Intelligence)
ကိုယ့်ရဲ့ခံစားချက်တွေကို သိနားလည်တယ်
ကိုယ့်ရဲ့အားသာချက်၊ အားနည်းချက်တွေကို သိတယ်
၈။ သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်ဆိုင်ရာ ဉာဏ်ရည်
(Naturalistic Intelligence)
သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်နဲ့ သက်ရှိတွေအကြောင်း နားလည်တယ်
အပင်၊ တိရစ္ဆာန်တွေကို စိတ်ဝင်စားတယ်
ဒီသီအိုရီက ပညာရေးနယ်ပယ်မှာ
အရေးပါတဲ့ သက်ရောက်မှုတွေ ရှိခဲ့ပါတယ်။
ကျောင်းသားတွေရဲ့ မတူညီတဲ့
ဉာဏ်ရည်အမျိုးအစားတွေကို အသိအမှတ်ပြုပြီး
သင်ကြားရေးနည်းလမ်းတွေကို ဒီဇိုင်းဆွဲတဲ့အခါ
ထည့်သွင်းစဉ်းစားလာကြပါတယ်။
ဒါကြောင့် စာမရဘူးဆိုတိုင်း
ဥာဏ်မကောင်းတာ မဟုတ်ပါဘူး။
လူတိုင်းမှာ မတူညီတဲ့
စူပါပါဝါတွေရှိကြပါတယ်။
ဒါကို သိပြီးတူးဖော်အသုံးပြုနိုင်ဖို့လိုတယ်။
Phyo Paing @ Derek