ဘဝမှာ အရေးအကြီးဆုံးက
လွတ်လပ်မှုလို့ပဲ ခံယူထားတယ်။
ဒါကြောင့် ဗုဒ္ဓရဲ့အဆုံးအမကို
အကောင်းဆုံးလိုက်နာနိုင်အောင်
ကြိုးစားပြီး ကောင်းအောင်နေဖို့
နှလုံးသွင်းတယ်။
ဘဝမှာ ကိုယ်ထိန်းချုပ်မရတဲ့အရာတွေရှိတယ်။
ကိုယ့်ခန္ဓာကိုယ်တောင် ကိုယ်မထိန်းချုပ်နိုင်ဘူး။
ဥပမာ နေ့စဥ် အိုနေတယ်။
ဒါကို မထိန်းချုပ်နိုင်ဘူး။
ဖျားနာမယ်။
ဒါကို မထိန်းချုပ်နိုင်ဘူး။
ဘဝမှာ ကျိန်းသေတာတစ်ခုက
မသေချင်လဲ သေမယ်။
ဒီတော့ ချစ်တဲ့သူနဲ့လဲ တချိန် ခွဲရမယ်။
မချစ်တဲ့သူနဲ့လဲ တချိန်ခွဲရမယ်။
ဒါတွေကို တပ်မက်လေလေ
နာကျင်လေလေ။
ဒါတွေကို နာမည်တစ်လုံးပေးရရင်
“ဒုက်ခ”ပဲ။
ဘဝမှာ ဒီ ဒုက္ခတွေကို ရှောင်လွဲလို့မရဘူး။
ဒါတွေရဲ့ အရင်းအမြစ်က
တပ်မက်စိတ်တွေက စတင်တယ်။
ဒါကို attachment လို့ခေါ်တယ်။
ဒီ ဒုက္ခတွေလွတ်မြောက်ရာရှိတယ်။
ဒါကို ဘဝနေနည်းရှစ်နည်းနဲ့သွားလို့ရတယ်။
ဒါကို အမှန်တရားလေးခုဖြစ်တဲ့အတွက်
သစ္စာလေးပါးလို့ မိန့်ကြားခဲ့တယ်။
ဗုဒ္ဓသင်ကြားခဲ့တာက “လွတ်မြောက်”ဖို့။
ဒီတော့ လွတ်လပ်မှုကို ကြိုက်တဲ့ကိုယ့်အတွက်
နေ့စဥ်ဘဝမှာ နှလုံးသွင်းရမည့်အရာလို့မြင်တယ်။
ဘဝနေနည်း ရှစ်ခုကို စကားလုံးသုံးလုံးနဲ့ခြုံလို့ရတယ်။
လိုက်နာရမည့်စည်းကမ်း သီလ
စိတ်မပျံ့လွင့်ပဲ အာရုံစူးစိုက်နိုင်မှု သမာဓိ
အမှားအမှန်၊ အကောင်းအဆိုးကိုခွဲခြားသိနိုင်စွမ်း ပညာ။
သီလရှိဖို့
နေ့စဥ် ဘာလုပ်မလဲအပြင်
ဘာတွေ မလုပ်ဘူးလဲ သတ်မှတ်ထားရမယ်။
မလုပ်သင့်ဘူးလို့ယူဆပြီး လုပ်ချင်နေရင်
ကိုယ့်ရဲ့အတွေးကို ပြန်လည်ဆန်းစစ်ဖို့လိုတယ်။
သမာဓိ အားကောင်းဖို့
တရားထိုင်တာအပြင်၊
စာကို အာရုံစူးစိုက်ဖတ်တာ၊
ကိုယ့်လုပ်နေတဲ့အလုပ်ကို သတိနဲ့လုပ်ဆောင်တာ
နေ့စဥ် လုပ်ဆောင်လို့ရတယ်။
လောကရဲ့အဖြစ်အပျက်တွေကို
ရှုမြင်နိုင်ဖို့ အချိန်တစ်ခုပေးပြီး
ကိုယ့်ရဲ့ အတွေး၊ အကြံ၊ အလုပ်အပြင်
ခန္ဓာကိုယ်ရဲ့ တုန့်ပြန်မှုတွေကို
ပြန်လည်လေ့လာနိုင်တာ ပညာလို့ထင်တယ်။
နောက်ပြီး စိတ်ကိုခြယ်လှယ်နေတဲ့
စေတသိတ်တွေမှာ
မကောင်းတဲ့ ဒေါသ၊ လောဘ၊ မောဟ
ဒီသုံးခုကို နည်းအောင်လုပ်ပြီး
လူတွေကို ကူညီဖို့ မေတ္တာ၊
အရာဝတ္ထုတွေ၊ လူတွေကို
ဖက်တွယ်မှုမပြုထားတဲ့ ဥပက္ခာ၊
လူတွေကို စာနာစိတ်၊
နေ့စဥ် သတိနဲ့နေတတ်တဲ့စိတ်
ဒါတွေနဲ့ ဘဝကို ဖြတ်သန်းမယ်ဆို
အဓိပ္ပာယ်ရှိတဲ့ ဘဝဖြစ်ပြီး
လွတ်မြောက်မှုဆိုတဲ့ ဘဝ
တစ်ချိန်ရနိုင်မယ်လို့တော့ စဥ်းစားမိတယ်။
ကျွန်တော်ကတော့ ကိုးကွယ်မှုအသားပေး
ဝါဒတွေထက်
လက်တွေ့နေ့စဥ်ဘဝမှာ ကျင့်သုံးနိုင်တဲ့
Secular Buddhism ပုံစံအတိုင်း
ဘဝကို ဖြတ်သန်းဖို့ကြိုးစားတယ်။
တရားဆိုတာ အမှန်တရားကိုပြောတာဖြစ်ပြီး
တရားရှာခန္ဓာတွေ့ဆိုတဲ့အတိုင်း
ကိုယ့်စိတ်နဲ့ ခန္ဓာက
စမ်းသပ်မှုတွေ ပြုလုပ်လို့အကောင်းဆုံး
ဓာတ်ခွဲခန်းကြီးဖြစ်နိုင်တယ်။
In life, I firmly believe that the most important thing is freedom.
Therefore, I dedicate my heart to following the ultimate goal of Buddhism as closely as possible.
There are things in life beyond our control. Even our own bodies are not fully under our command. For example, we age every day, and this cannot be controlled. We get sick, which is also beyond our control. One aspect of life is death, which comes whether we want it or not. So, there will come a time when we have to part ways with both loved ones and those we do not love. These truths are often painful and challenging. If I were to name these experiences, I would call them ‘Dukkha,’ or suffering.
In life, we can’t avoid these sufferings. Their root lies in our desires. This is known as attachment. Freedom from these sufferings can be found. This can be achieved through the Eightfold Path, known as the Four Noble Truths.
The Buddha taught about ‘liberation.’ So for me, who loves freedom, it’s essential to embrace these teachings in my daily life.
The Eightfold Path can be summarized in three words: moral conduct (Sila), concentration (Samadhi), and wisdom (Panna).
To maintain moral conduct, one must not only decide what to do each day but also what not to do. When faced with something one shouldn’t do but wants to, it’s crucial to re-examine one’s thoughts.
For strong concentration, besides meditating, it involves deeply focusing on reading and being mindful in our actions every day.
To achieve wisdom, one must take time to observe the happenings of the world, our thoughts, ideas, actions, and even our body’s reactions. This can be a form of learning.
Furthermore, in controlling our minds, it’s important to reduce negative emotions like anger, greed, and delusion. Practicing loving-kindness, maintaining detachment from material things and people, and being empathetic and mindful daily can lead to a meaningful life and, eventually, freedom.
I, therefore, strive to traverse life in the style of Secular Buddhism, favoring practices that can be applied in everyday life over doctrinal beliefs.
Dharma talks about the ultimate truth, and in the pursuit of this truth, our mind and body can be the best laboratories for experimentation.
Phyo Paing @ Derek