Time

ဘဝကို ချစ်ရင်
အချိန်ကို နှမြောတတ်ဖို့လိုနိုင်တယ်။

အချိန်ကို ကပ်စေးနည်းပါ။အချိန်က သံသရာဖြတ်သန်းမှုအတွက်လောင်စာပဲ။ အချိန်က ကုသိုလ်လဲဟုတ်တယ်။အချိန်က ပညာလဲဟုတ်တယ်။အချိန်က ဥစ္စာလဲဟုတ်တယ်။ အချိန်ကို အဖိုးတန်စေတာအသိ၊ သတိ နဲ့ သမာဓိ။ဒီသုံးခုကို နိုးကြားစူးရှစေတာစိတ်ဓာတ်၊ စည်းကမ်း၊ ပညာ။ တချို့က အချိန်ရှိတယ်။အချိန်ရဲ့တန်ဖိုးကိုနားလည်တဲ့အသိမရှိဘူး။တချို့က အချိန်ရှိတယ်။စိတ်နဲ့ကိုယ်မကပ် သတိမရှိဘူး။တချို့က အချိန်ရှိတယ်။အကြောင်းအရာတစ်ခုကိုအချိန်အကြာကြီး စူးစိုက်မှု မပြုနိုင်ဘူး။ အချိန်က ဘဝလဲဟုတ်တယ်။အချိန်က ရထားလဲဟုတ်တယ်။အချိန်က အရင်းအမြစ်လဲဟုတ်တယ်။အချိန်က အရာရာပဲ။ ဘဝကို ချစ်ရင်အချိန်ကို နှမြောတတ်ဖို့လိုနိုင်တယ်။ Phyo Paing @ Derek

ဘဝကို ချစ်ရင်
အချိန်ကို နှမြောတတ်ဖို့လိုနိုင်တယ်။
Read More »

လူတိုင်းမှာရှိတဲ့ အကြီးကျယ်ဆုံး
အင်အားကတော့ “အချိန်” ပဲ။

တစ်နာရီကုန်သွားတိုင်းတစ်နာရီထက် ပိုတာပြန်ရမလား။ လူတိုင်းမှာရှိတဲ့ အကြီးကျယ်ဆုံးအင်အားကတော့ “အချိန်” ပဲ။ ဒီအချိန်ကို ကာယ၊ ဥာဏနဲ့ပေါင်းပြီးဘယ်လိုအသုံးချမလဲဆိုတာ အရေးအကြီးဆုံးပဲ။ အချိန်တစ်နာရီကို အကျိုးမရှိတဲ့အရာတွေနဲ့ အချိန်ကုန်လို့ရတယ်။အချိန် တစ်နာရီကို ကိုယ့်အနာဂတ်အတွက် အသုံးပြုလို့ရမယ်။ဒီတစ်နာရီ ဒီဘဝအတွက်ဖြစ်ရင်ဖြစ်မယ်။ဒီဘဝအတွက်ဆို လောကီ။ သံသရာအတွက်ဖြစ်ရင်ဖြစ်မယ်။ဒါက လောကုတ္တရာ။ ဘယ်လိုပဲဖြစ်ဖြစ် သံသရာမှာလူတွေပိုင်ဆိုင်တာ “အချိန်”။ တချို့ အချိန်ကို မပိုင်ဘူး။ထမင်းစားဖို့။ မိသားစုအရေး။ဒီအချိန်နဲ့ ငွေနဲ့လဲနေရတယ်။ ဒါကိုပြောင်းပြန်လှန်ဖို့ အချိန်ကို အကောင်းဆုံးသုံးနိုင်ဖို့လိုတယ်။ ဒီနေ့အသုံးပြုလိုက်တဲ့အချိန်တိုင်းကအနာဂတ် အချိန်တွေကို ခြွေတာပေးနိုင်ရမယ်။ ဒါကတော့ ကျွန်တော်ခံယူထားတဲ့အချိန်စီမံခန့်ခွဲမှု ဥပဒေသတစ်ခုပဲ။ ဒီနေ့ ကျန်းမာရေးအတွက်အချိန်ပေးတယ်။အိပ်စက်လို့ပိုကောင်းပြီးကျန်းမာအသက်ရှည်တဲ့အတွက် အနာဂတ်အချိန်ပိုထွက်လာမယ်။ နည်းပညာအသစ်တွေကို အသုံးပြုနိုင်တော့အနာဂတ်အချိန်ခြွေတာနိုင်မယ်။ လူတိုင်းက ဘယ်လောက်ချမ်းသာချမ်းသာကိုယ့်အချိန်ကိုယ်မပိုင်ရင်ချမ်းသာမှုအစစ်လို့ သတ်မှတ်လို့မရနိုင်ဘူး။ တစ်နာရီ၊ တစ်ရက်၊ တစ်ပတ်၊ တစ်လ၊ တစ်နှစ်၊ တစ်သက်သာကိုကောင်းကောင်းအသုံးချနိုင်ဖို့လိုတယ်။ နေသလိုဖြစ်တဲ့ဘဝမှာဖြစ်သလိုနေလို့မရဘူး။အလိုလိုပေါက်တာ မြက်ပင်တွေပိုများတယ်။ပန်းကောင်းပန်းမံအတွက် သေချာစိုက်ပျိုးဖို့လိုတတ်တယ်။ Phyo

လူတိုင်းမှာရှိတဲ့ အကြီးကျယ်ဆုံး
အင်အားကတော့ “အချိန်” ပဲ။
Read More »

အချိန်မဖြုန်းနဲ့။

အချိန်မဖြုန်းပဲ အကောင်းဆုံးဘဝတည်ဆောက်ရေးအသုံးပြုခဲ့လို့ နောင်တရတယ်ဆိုတာ မရှိဖူးသေးဘူး။ဒါကြောင့် အချိန်မဖြုန်းနဲ့။ကိုယ့်ကိုကိုယ် သတိပေးဖြစ်တယ်။ Phyo Paing @ Derek

အချိန်မဖြုန်းနဲ့။ Read More »

အချိန်က သိမ်းထားလို့မရဘူး။
ပြောင်းလို့ပဲရတယ်။

အချိန်ဖြုန်းနေတဲ့သူအများစုကအမြဲငယ်နေမယ်ထင်တတ်ကြတယ်။အမြဲတမ်း ကျန်းမာနေမယ်ထင်တတ်တယ်။အမြဲတမ်းအချိန်ရှိနေမယ်ထင်တတ်ကြတယ်။ အချိန်က သိမ်းထားလို့မရဘူး။ပြောင်းလို့ပဲရတယ်။ ဘယ်တန်ဖိုးရှိတဲ့အရာအနေနဲ့ပြောင်းမလဲ။ Phyo Paing @ Derek

အချိန်က သိမ်းထားလို့မရဘူး။
ပြောင်းလို့ပဲရတယ်။
Read More »

အချိန်မဖြုန်းနဲ့ သုံး။

ရည်ရွယ်ချက်ရှိရှိအလုပ်လုပ်တာကအချိန်သုံးတာ။ ရည်ရွယ်ချက်မရှိထွေပြားဝေဝါးပြီးအလဟသ အချိန်ကုန်အရေးမပါတာတွေအရာပေးနေတာအချိန်ဖြုန်းတာ။ ကိုယ့်ကိုယ်ကို ချစ်ရင်အချိန်မဖြုန်းနဲ့။ အချိန်ကို သုံး။ Phyo Paing @ Derek

အချိန်မဖြုန်းနဲ့ သုံး။ Read More »

စီမံခန့်ခွဲမှုလိုတယ်။

ပညာနဲ့ ပိုက်ဆံ အနည်းဆုံးတစ်ခုခုတော့အများကြီးလိုတယ်။ပညာနဲ့ ပိုက်ဆံရှာလို့ရသလိုပိုက်ဆံနဲ့ ပညာရှာပြီးပိုတိုးတက်ကြီးပွါးအောင်လုပ်လို့ရတယ်။ ဒါတွေလုပ်ဖို့စွမ်းအင် (အင်နာဂျီ)၊ ကျန်းမာရေး၊အချိန်၊ စိတ်အာရုံစီမံခန့်ခွဲမှုလိုတယ်။ Phyo Paing @ Derek

စီမံခန့်ခွဲမှုလိုတယ်။ Read More »

အချိန်က အရှားပါးဆုံး အရင်းအနှီးပဲ။

အသက်ကြီးလာတာနဲ့မျှဦးနှောက်က တွက်ချက်တတ်လာတယ်။ ပေးရတာနဲ့ ပြန်ရတာမတန်တဲ့ အလုပ် မလုပ်ဖြစ်တော့ဘူး။ နည်းနည်းလုပ် များများရတဲ့highly leveraged activities တွေကိုပဲအဓိက ထားလုပ်တော့တယ်။ ကိုယ်အချိန်ပေးသင့်တဲ့သူတွေကိုပဲအချိန်ပေးဖြစ်လာတယ်။ highly selective ဖြစ်လာတယ်။ ဘာကြောင့်လဲဆို လူတစ်ယောက်အတွက်အချိန်က အရှားပါးဆုံး အရင်းအနှီးပဲ။ အချိန်လို့ပြောလိုက်တဲ့အခါအာရုံကလဲ နောက်ကလိုက်လာတယ်။ အချိန်ရှိပြီး အာရုံမစိုက်နိုင်စိတ်တွေဗျာများနေရင်လဲအကောင်းဆုံးမတွေးနိုင်၊မဖန်တီးနိုင်၊ကိုယ့်အချိန်ကို အကောင်းဆုံးအသုံးမချနိုင်ဘူး။ ဒါကြောင့် ဗုဒ္ဓက သမ္မာသတိ မှန်သော အောက်မေ့ နှလုံးသွင်းမှုနဲ့သမ္မာသမာဓိ မှန်သော တည်ကြည် စူးစိုက်မှုရှိဖို့မဂ္ဂင်ရှစ်ပါးမှာ ကျွန်တော်တို့ နေ့စဥ်ဘဝမှာကျင့်သုံးဖို့ဟောကြားခဲ့တယ်။ အသက်ရှင်ဖို့ အဓိပ္ပာယ်ရှိတဲ့ဘဝလေးဖြစ်ရမယ်။တန်ဖိုးရှိတဲ့သူ တစ်ယောက်ဖြစ်ရမယ်။ Phyo Paing @ Derek

အချိန်က အရှားပါးဆုံး အရင်းအနှီးပဲ။ Read More »

အချိန်က ကိုယ့်အတွက်
အကြီးဆုံး အရင်းအနှီးတစ်ခုပဲ။

ဒါကို ထုတ်သုံးဖို့ အတားအဆီးကအကျိုးမရှိတဲ့ စိတ်ခံစားမှုတွေ။ စိတ်ခံစားမှု မကောင်းရင်အတွေးမကောင်းဘူး။ အတွေးမကောင်းရင်လဲစိတ်ခံစားမှု မကောင်းဘူး။ ဒါကြောင့် Cognitive Behavior Therapy (CBT) ကော်နက်တစ် ဘီဟေးဘီယာ ကုထုံးမှာအတွေး-ခံစားချက်-လုပ်ဆောင်ချက်Thinking-Feeling-Doing ဆက်စပ်ချက်ကိုပြောတယ်။ ဒါကြောင့် ကောင်းမွန်တဲ့အတွေးတွေးနိုင်ဖို့လိုတယ်။ ကောင်းမွန်တဲ့အတွေးတွေးနိုင်ဖို့ဗုဒ္ဓသင်ကြားပေးခဲ့တဲ့ သမ္မာဒိဋ္ဌိ လို့ခေါ်တဲ့ မှန်သော အယူအမြင် ရှိဖို့လိုတယ်။ မှန်ကန်သော အယူအမြင်ဆိုတာ အကြောင်း အကျိုးဆက်စပ်မှုဖြစ်တယ်။ ကိုယ်အခုဖြစ်နေတဲ့ဘဝ အကျိုးဟာ ကိုယ့်ရဲ့ အတိတ်ကလုပ်ရပ် အကြောင်းကြောင့်ဖြစ်တယ်။ ပြီးသွားတာကို ပြင်လို့မရဘူး။အနာဂတ်ဖြစ်လာမည့်အရာကို ပြင်လို့ ရတယ်။ အနာဂတ်ကို “ဒီနေ့” က စပြင်လို့ရတယ်။ ကိုယ့်အတွက် အကျိုးမရှိတာ သူတပါးအတွက် အကျိုးမရှိတာ တတ်နိုင်သလောက်မတွေးနဲ့၊ မပြောနဲ့ မလုပ်နဲ့။ ကာယကံ၊ ဝဇီကံ၊ မနောကံကံသုံးပါးကို ဂရုစိုက်ခြင်းနဲ့စတင်လို့ရတယ်။ Phyo Paing

အချိန်က ကိုယ့်အတွက်
အကြီးဆုံး အရင်းအနှီးတစ်ခုပဲ။
Read More »

အချိန်ကိုပဲ မစီမံနဲ့။
စိတ်ကို စီမံ။

အချိန်ကိုပဲ မစီမံနဲ့။ စိတ်ကို စီမံ။ စိတ်ညစ်နေရင် အလုပ်ကောင်းကောင်းလုပ်ဖို့အလွယ်ဘူး။ စိတ်ရှုပ်နေရင်ရှင်းရှင်းလင်းလင်းတွေးတောဖို့မစွမ်းဆောင်နိုင်ဘူး။ စိတ်လေနေရင် အလုပ်စတင်ဖို့ မလွယ်ဘူး။ စိတ်ထောင်းကိုယ်ကျေဆိုတဲ့အတိုင်းစိတ်က အခရကျတယ်။ ဗုဒ္ဓက စိတ်ဆိုတာ “အာရုံကိုသိ” ခြင်းလို့ဆိုတယ်။ စိတ်ဆိုတဲ့ အဖြူထည်လေးမှာ စေတသိက်တွေလွမ်းမိုးခြယ်လည်တယ်။ ကောင်းမွန်တဲ့ စေတသိက်တွေလွမ်းမိုးဖို့အာရုံကို ကောင်းတဲ့နေရာမှာ စိတ်ထားနိုင်ဖို့လိုတယ်။ နေ့စဥ် ပျော်စရာ၊ရင်ခုန်စရာ၊ဂုဏ်ယူစရာ၊ မဖြစ်မနေလုပ်ဆောင်မည့်အရာ၊ကိုယ်နှစ်သက်ပျော်ရွင်တဲ့အလုပ်၊ကျေးဇူးတင်တဲ့အရာ၊ ကိုယ်မေတ္တာထားချစ်ရသူတွေ၊ချစ်ရတဲ့အရာတွေပေါ်အာရုံထားမေတ္တာပွားမျှဝေရင်စိတ်က ကောင်းနေမှာ။ အချိန်ပဲ မစီမံပါနဲ့။ စိတ်ကိုလဲ စီမံပါ။ စိတ်ကို စီမံဖို့အာရုံကို စီမံပါ။ နက်နဲတဲ့အလုပ်တွေလုပ်ဖို့ သမာဓိ အာရုံစူးစိုက်မှုလိုပါတယ်။ Phyo Paing @ Derek

အချိန်ကိုပဲ မစီမံနဲ့။
စိတ်ကို စီမံ။
Read More »

ကိုယ့်ကိုယ်ကိုယ် စီမံခန့်ခွဲနိုင်မှုက
လူတစ်ယောက်ရဲ့ အခြေခံပဲ။

ကိုယ့်ကိုယ်ကိုယ် စီမံခန့်ခွဲနိုင်မှုကလူတစ်ယောက်ရဲ့ အခြေခံပဲ။ အချိန်ဆွဲတာကို ဖျောက်တာ။ ရည်မှန်းချက်ထားတာ။ ကောင်းမွန်တဲ့အမူအကျင့်တည်ဆောက်တာ။ မလိုအပ်တဲ့ စိတ်အာရုံထွေပြားစေတာကိုမလုပ်ဆောင်တာ။ စွမ်းဆောင်ရည်မြင့်အောင်လုပ်တာ။ ကိုယ့်အလုပ်ကိုယ်အာရုံစိုက်နိုင်တာ။ ပေါင်းတတ်သင်းတတ် ပြောဆိုတတ်တာ။ ကိုယ့်စိတ်ခံစားမှု ကိုယ်သိပြီးအပျက်သဘောဆောင်တဲ့ စိတ်ခံစားမှုတွေကို ကိုင်တွယ်ဖြေရှင်းနိုင်တာ။ လေ့လာသင်ယူနိုင်စွမ်းရှိတာ။ ကိုယ့်ငွေကိုယ် စီမံခန့်ခွဲတတ်တာ။ ဒီအခြေခံတွေ မရှိတဲ့အခါတစ်ခုကြား တစ်ခုလုပ်“မော်တီဗေးရှင်း” လိုက်ရှာနေရတတ်တယ်။ မော်တီဗေးရှင်းဆိုတာ ဆေးမြီးတိုလိုပဲဝေဒနာကို ခဏသက်သာစေတဲ့ ခဏတာ အသက်ကယ်တဲ့ corticosteroid လိုပဲ။ ခဏတာပဲခံတယ်။ နောက်ဆက်တွဲဆိုးကျိုးရှိတယ်။ ဥပမာ Tik Tok လေးပွတ်လိုက်အတွေးလေးတစ်ခုရလိုက်အလုပ်လေးလုပ်လိုက်။နောက်ပိုင်း Tik Tok ပွတ်ချိန်ကအလုပ်လုပ်ချိန်ထက်ပိုများသွားတတ်တယ်။ ဒီအစား ကိုယ့်ကိုယ်ကိုယ်ကူညီဖို့ စံမီတဲ့ ကိုယ်ဖြစ်ဖို့ self-management ကိုယ်တိုင်စီမံခန့်ခွဲမှုကိုစနစ်တကျ လေ့လာဖို့လိုတယ်။ မြန်မာလိုဆိုရင်တော့ “တက်ကျမ်း”လို့ ပဲခေါ်ကြတယ်။ တက်ကျမ်းရဲ့အဓိပ္ပာယ်က self-help လို့ဆိုရမယ်။ “တိုးတက်ရေးစာပေ” personal

ကိုယ့်ကိုယ်ကိုယ် စီမံခန့်ခွဲနိုင်မှုက
လူတစ်ယောက်ရဲ့ အခြေခံပဲ။
Read More »